Piemontese/Verbi con doppio participio passato
Verbi con doppio participio passato
modificaI verbi che in latino presentavano un participio passato irregolare, in piemontese ne hanno due: uno regolare e l’altro irregolare. Si pensi, ad esempio, a benedì e a benedet da benedì; decidù e decis da decide; scrivù e scrit da scrive; vëdù e vist da vëdde. Per quanto equivalenti dal punto di vista semantico, queste due forme hanno un uso ben determinato. La forma regolare di solito segue l’ausiliare avèj. mentre quella irregolare è piuttosto usata come predicato con i verbi copulativi, in modo particolare esse. Dunque, la forma irregolare può anche avere il valore di aggettivo.
- A l’han dessidù ‘d parte doman.
- Giumai a l’é decis: a parto doman.
- A l’han corompulo sensa dificoltà.
- Coj funsionari a son coròt.
- A l’han arproduvù soa imàgin.
- Adess soa imàgin a l’é arprodòta an sla patente.
- I son convint che a sò pòst ti ‘t l’avrìe fàit l’istessa còsa.
- A l’ha convinciume: doman i androma a la partìa ansema.
- I son ëstàit anterot; a l’han anterompume.
amëtte, amëtù, amess
ampon-e, amponù, ampòst
andé, andà, andàit
antende, antendù, antèis
andispon-e, andisponù, andispòst
anterompe, anterompù, anterot
antroduve, antrodovù, antrodòt,
arcore, arcorù, arcors
arproduve, arproduvù, arprodòt
assòlve, assolvù, assòlt
benedì, benedì, benedet
cheuse, cusù, cheuit
coincide, coincidù, coincis
comòve, comovù, comòss
compon-e, componù, compòst
comprende, comprendù, comprèis
compromëtte, compromëtù, compromess
conclude, concludù, conclus
condivide, condividù, condivis
contrapo-ne, contraponù, contrapòst
converge, convergiù, convers
convince, convinciù, convint
corege, coregiù, coret
corësponde, corëspondù, corëspòst
decide, decidù, decis
dé, dà, dàit
deduve, deeduvù, dedòt
delude, deludù, delus
deprime, deprimù,depress
dëscheurve, descurvù, dëscoèrt
dëscompon-e, dëscomponù, dëscompòst
dëstende, dëstendù, dëstèis
detrae, detraù, detràit
dipende, dipendù, dipèis
dësfé, dësfà, dësfàit
divide, dividù, divis
elege, elegiù, elet
elclude, escludù, esclus
esplòde, esplodù, esplòs
espon-e, esponù, espòst
esprime, esprimù, espress
estende, estendù, estèis
estrae, estraù, estrat
eufre, ufrì, ofert
evade, evadù, evas
fé, fà, fàit
ilude, iludù, ilus
include, includù, inclus
maledì, maledì, maledet
nasse, sassù, nàit
omëtte, omëtù, omess
opon-e, oponù, opòst
përcore, përcorù, përcòrs
perde, perdù, pers
përmëtte, përmëtù, përmess
persuade, persuadù, persuas
preì, predì, predet
pretende, pretendù, pretèis
prevëdde, prevëdù, previst
produve, produvù, prodòt
promòve, promovù, promòss
propon-e, proponù, propòst
protege, protegiù, protet
retrossede, retrossedù, retrocess
seufre, sufrì, sufert
soride, soridù, soris
sospende, sospendù, sospèis
sotmëtte, sotmëtù, sotmess
sucede, sucedù, sucess
sudivide, sudividù, sudivis
supon-e, suponù, supòst
traduve, traduvù, tradòt
trasmëtte, trasmëtù, trasmess
vëdde, vëdù, vist