Greco antico/Declinazione del participio

Indice del libro

Participio presente

modifica

Verbi in -ω

modifica

Attivo di λύω

modifica

Questi participi si formano unendo alla radice la vocale tematica -ο- e il tema -ντ-; il nominativo maschile singolare è il puro tema con caduta della dentale e allungamento apofonico della vocale (*λυ.o.ντ- > *λυ.oν > λύων). Il femminile viene da *λυ.o.ντ.jα, in cui lo jod, prima di cadere, provoca assibilamento di τ con conseguente caduta della nasale e allungamento di compenso (*λυ.o.ντ.jα > *λυ.oνσ.jα > *λυ.ō.σα > λύουσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λύων λύουσα λῦον
Genitivo λύοντος λuούσης λύοντος
Dativo λύοντι λυούσῃ λύοντι
Accusativo λύοντα λύουσαν λῦον
Vocativo λύων λύουσα λῦον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λύοντε λυούσᾱ λύοντε
Genitivo - Dativo λυόντοιν λυούσαιν λυόντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λύοντες λύουσαι λύοντα
Genitivo λυόντων λυουσῶν λυόντων
Dativo λύουσι(ν) λυούσαις λύουσι(ν)
Accusativo λύοντας λυούσας λύοντα
Vocativo λύοντες λύουσαι λύοντα

Mediopassivo di λύω

modifica

La forma mediopassiva del participio presente si declina come un aggettivo della I classe: segue quindi la II declinazione nel maschile e nel neutro, e la I declinazione in alfa impura lunga nel femminile. I participi medio-passivi sono trattati come aggettivi di prima classe a tre uscite, di conseguenza la declinazioe del femminile ha sempre l'alfa lungo (impuro perché preceduto da ν e di conseguenza appare sempre come η) e accentazione di nominativo/vocativo e genitivo plurali analogica al maschile/neutro.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυόμενος λυομένη λυόμενον
Genitivo λυομένου λυομένης λυομένου
Dativo λυομένῳ λυομένῃ λυομένῳ
Accusativo λυόμενον λυομένην λυόμενον
Vocativo λυόμενε λυομένη λυόμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λυομένω λυομένᾱ λυομένω
Genitivo -Dativo λυομένοιν λυομέναιν λυομένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυόμενοι λυόμεναι λυόμενα
Genitivo λυομένων λυομένων λυομένων
Dativo λυομένοις λυομέναις λυομένοις
Accusativo λυομένους λυομένας λυόμενα
Vocativo λυόμενοι λυόμεναι λυόμενα

Verbi contratti

modifica

Contratti in -άω

modifica

La vocale di uscita α si contrae con ω, ο, ου dando come risultato sempre ω.

Attivo di τιμάω
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τιμῶν τιμῶσα τιμῶν
Genitivo τιμῶντος τιμώσης τιμῶντος
Dativo τιμῶντι τιμώσῃ τιμῶντι
Accusativo τιμῶντα τιμῶσαν τιμῶν
Vocativo τιμῶν τιμῶσα τιμῶν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. τιμῶντε τιμώσᾱ τιμῶντε
Genitivo - Dativo τιμώντοιν τιμώσαιν τιμώντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τιμῶντες τιμῶσαι τιμῶντα
Genitivo τιμώντων τιμωσῶν τιμώντων
Dativo τιμῶσι(ν) τιμώσαις τιμῶσι(ν)
Accusativo τιμῶντας τιμώσας τιμῶντα
Vocativo τιμῶντες τιμῶσαι τιμῶντα
Mediopassivo di τιμάω
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τιμώμενος τιμωμένη τιμώμενον
Genitivo τιμωμένου τιμωμένης τιμωένου
Dativo τιμωμένῳ τιμωμένῃ τιμωμένῳ
Accusativo τιμώμενον τιμωμένην τιμώμενον
Vocativo τιμώμενε τιμωμένη τιμώμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. τιμωμένω τιμωμένᾱ τιμωμένω
Genitivo - Dativo τιμωμένοιν τιμωμέναιν τιμωμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τιμώμενοι τιμώμεναι τιμώμενα
Genitivo τιμωμένων τιμωμένων τιμωμένων
Dativo τιμωμένοις τιμωμέναις τιμωμένοις
Accusativo τιμωμένους τιμωμένας τιμώμενα
Vocativo τιμώμενοι τιμώμεναι τιμώμενα

Contratti in -έω

modifica

La vocale di uscita ε si contrae con ο e ου dando come risultato ου; al nominativo singolare maschile viene assorbita da ω.

Attivo di φιλέω
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φιλῶν φιλοῦσα φιλοῦν
Genitivo φιλοῦντος φιλούσης φιλοῦντος
Dativo φιλοῦντι φιλούσῃ φιλοῦντι
Accusativo φιλοῦντα φιλοῦσαν φιλοῦν
Vocativo φιλῶν φιλοῦσα φιλοῦν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φιλοῦντε φιλούσᾱ φιλοῦντε
Genitivo - Dativo φιλούντοιν φιλούσαιν φιλούντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φιλοῦντες φιλοῦσαι φιλοῦντα
Genitivo φιλούντων φιλουσῶν φιλούντων
Dativo φιλοῦσι(ν) φιλούσαις φιλοῦσι(ν)
Accusativo φιλοῦντας φιλούσας φιλοῦντα
Vocativo φιλοῦντες φιλοῦσαι φιλοῦντα
Mediopassivo di φιλέω
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φιλούμενος φιλουμένη φιλούμενον
Genitivo φιλουμένου φιλουένης φιλουμένου
Dativo φιλουμένῳ φιλουμένῃ φιλουμένῳ
Accusativo φιλούμενον φιλουμένην φιλούμενον
Vocativo φιλούμενε φιλουμένη φιλούμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φιλουμένω φιλουμένᾱ φιλουμένω
Genitivo - Dativo φιλουμένοιν φιλουμέναιν φιλουμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φιλούμενοι φιλούμεναι φιλούμενα
Genitivo φιλουμένων φιλουμένων φιλουμένων
Dativo φιλουμένοις φιλουμέναις φιλουμένοις
Accusativo φιλουμένους φιλουμένας φιλούμενα
Vocativo φιλούμενοι φιλούμεναι φιλούμενα

Contratti in -όω

modifica

La vocale di uscita ο si contrae con ο e ου dando come risultato ου; al nominativo singolare maschile viene assorbita da ω.

Attivo di δηλόω
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δηλῶν δηλοῦσα δηλοῦν
Genitivo δηλοῦντος δηλούσης δηλοῦντος
Dativo δηλοῦντι δηλούσῃ δηλοῦντι
Accusativo δηλοῦντα δηλοῦσαν δηλοῦν
Vocativo δηλοῦν δηλοῦσα δηλοῦν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. δηλοῦντε δηλούσᾱ δηλοῦντε
Genitivo - Dativo δηλούντοιν δηλούσαιν δηλούντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δηλοῦντες δηλοῦσαι δηλοῦντα
Genitivo δηλούντων δηλουσῶν δηλούντων
Dativo δηλοῦσι(ν) δηλούσαις δηλοῦσι(ν)
Accusativo δηλοῦντας δηλούσας δηλοῦντα
Vocativo δηλοῦντες δηλοῦσαι δηλοῦντα
Mediopassivo di δηλόω
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δηλούμενος δηλουμένη δηλούμενον
Genitivo δηλουμένου δηλουένης δηλουμένου
Dativo δηλουμένῳ δηλουμένῃ δηλουμένῳ
Accusativo δηλούμενον δηλουμένην δηλούμενον
Vocativo δηλούμενε δηλουμένη δηλούμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. δηλουμένω δηλουμένᾱ δηλουμένω
Genitivo - Dativo δηλουμένοιν δηλουμέναιν δηλουμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δηλούμενοι δηλούμεναι δηλούμενα
Genitivo δηλουμένων δηλουμένων δηλουμένων
Dativo δηλουμένοις δηλουμέναις δηλουμένοις
Accusativo δηλουμένους δηλουμένας δηλούμενα
Vocativo δηλούμενοι δηλούμεναι δηλούμενα

Verbi in -μι

modifica

Con raddoppiamento del presente

modifica
Δίδωμι
modifica

Alla radice raddoppiata al grado lungo διδω- si aggiunge un tema in -ντ- che conformemente alla legge di Osthoff fa abbreviare la vocale radicale (*διδω.ντ- > διδοντ-). L'aggiunta del sigma al nominativo maschile singolare provoca caduta del gruppo -ντ- e allungamento di compenso (*διδο.ντ.ς > *διδ.ōς > διδούς). Il femminile viene da *διδο.ντ.jα, in cui lo jod, prima di cadere, provoca assibilamento di τ con conseguente caduta della nasale e allungamento di compenso (*διδο.ντ.jα > *διδο.νσ.jα > *διδō.σ.α > διδοῦσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo διδούς διδοῦσα διδόν
Genitivo διδόντος διδούσης διδόντος
Dativo διδόντι διδούσῃ διδόντι
Accusativo διδόντα διδοῦσαν διδόν
Vocativo διδούς διδοῦσα διδόν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. διδόντε διδούσᾱ διδόντε
Genitivo - Dativo διδόντοιν διδούσαιν διδόντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo διδόντες διδοῦσαι διδόντα
Genitivo διδόντων διδουσῶν διδόντων
Dativo διδοῦσι(ν) διδούσαις διδοῦσι(ν)
Accusativo διδόντας διδούσας διδόντα
Vocativo διδόντες διδοῦσαι διδόντα
Mediopassivo
modifica

La radice al grado medio viene unita alle terminazioni del participio mediopassivo: διδό.μενος.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo διδόμενος διδομένη διδόμενον
Genitivo διδομένου διδομένης διδομένου
Dativo διδομένῳ διδομένῃ διδομένῳ
Accusativo διδόμενον διδομένην διδόμενον
Vocativo διδόμενε διδομένη διδόμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. διδομένω διδομένᾱ διδομένω
Genitivo - Dativo διδομένοιν διδομέναιν διδομένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo διδόμενοι διδόμεναι διδόμενα
Genitivo διδομένων διδομένων διδομένων
Dativo διδομένοις διδομέναις διδομένοις
Accusativo διδομένους διδομένας διδόμενα
Vocativo διδόμενοι διδόμεναι διδόμενα
Τίθημι
modifica

Alla radice raddoppiata al grado lungo τιθη- si aggiunge un tema in -ντ-: *τιθη.ντ-, che abbrevia la vocale radicale conformemente alla legge di Osthoff (*τιθε.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*τιθη.ντ- > *τιθε.ντ.ς > *τιθɛ̄.ς > τιθείς). Il femminile viene da *τιθε.ντ.jα, in cui lo jod fa assibilare il τ che a sua volta fa cadere il ν provocando aumento di compenso (*τιθε.ντ.jα > *τιθε.νσ.jα > *τιθɛ̄.σ.α > τιθεῖσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τιθείς τιθεῖσα τιθέν
Genitivo τιθέντος τιθείσης τιθέντος
Dativo τιθέντι τιθείσῃ τιθέντι
Accusativo τιθέντα τιθεῖσαν τιθέν
Vocativo τιθείς τιθεῖσα τιθέν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. τιθέντε τιθείσᾱ τιθέντε
Genitivo - Dativo τιθέντοιν τιθείσαιν τιθέντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τιθέντες τιθεῖσαι τιθέντα
Genitivo τιθέντων τιθεισῶν τιθέντων
Dativo τιθεῖσι(ν) τιθείσαις τιθεῖσι(ν)
Accusativo τιθέντας τιθείσας τιθέντα
Vocativo τιθέντες τιθεῖσαι τιθέντα
Mediopassivo
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τιθέμενος τιθεμένη τιθέμενον
Genitivo τιθεμένου τιθεμένης τιθεμένου
Dativo τιθεμένῳ τιθεμένῃ τιθεμένῳ
Accusativo τιθέμενον τιθεμένην τιθέμενον
Vocativo τιθέμενε τιθεμένη τιθέμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. τιθεμένω τιθεμένᾱ τιθεμένω
Genitivo - Dativo τιθεμένοιν τιθεμέναιν τιθεμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τιθέμενοι τιθέμεναι τιθέμενα
Genitivo τιθεμένων τιθεμένων τιθεμένων
Dativo τιθεμένοις τιθεμέναις τιθεμένοις
Accusativo τιθεμένους τιθεμένας τιθέμενα
Vocativo τιθέμενοι τιθέμεναι τιθέμενα
Ἵημι
modifica

Alla radice raddoppiata al grado lungo ἱη- si aggiunge un tema in -ντ-: *ἱη.ντ-, che abbrevia la vocale radicale conformemente alla legge di Osthoff (*ἱε.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*ἱη.ντ- > *ἱε.ντ.ς > *ἱɛ̄.ς > ἱείς). Il femminile viene da *ἱε.ντ.jα, in cui lo jod fa assibilare il τ che a sua volta fa cadere il ν provocando aumento di compenso (*ἱε.ντ.jα > *ἱε.νσ.jα > *ἱɛ̄.σ.α > ἱεῖσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἱείς ἱεῖσα ἱέν
Genitivo ἱέντος ἱείσης ἱέντος
Dativo ἱέντι ἱείσῃ ἱέντι
Accusativo ἱέντα ἱεῖσαν ἱέν
Vocativo ἱείς ἱεῖσα ἱέν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. ἱέντε ἱείσᾱ ἱέντε
Genitivo - Dativo ἱέντοιν ἱείσαιν ἱέντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἱέντες ἱεῖσαι ἱέντα
Genitivo ἱέντων ἱεισῶν ἱέντων
Dativo ἱεῖσι(ν) ἱείσαις ἱεῖσι(ν)
Accusativo ἱέντας ἱείσας ἱέντα
Vocativo ἱέντες ἱεῖσαι ἱέντα
Mediopassivo
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἱέμενος ἱεμένη ἱέμενον
Genitivo ἱεμένου ἱεμένης ἱεμένου
Dativo ἱεμένῳ ἱεμένῃ ἱεμένῳ
Accusativo ἱέμενον ἱεμένην ἱέμενον
Vocativo ἱέμενε ἱεμένη ἱέμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. ἱεμένω ἱεμένᾱ ἱεμένω
Genitivo - Dativo ἱεμένοιν ἱεμέναιν ἱεμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἱέμενοι ἱέμεναι ἱέμενα
Genitivo ἱεμένων ἱεμένων ἱεμένων
Dativo ἱεμένοις ἱεμέναις ἱεμένοις
Accusativo ἱεμένους ἱεμένας ἱέμενα
Vocativo ἱέμενοι ἱέμεναι ἱέμενα
Ἵστημι
modifica

Alla radice raddoppiata al grado lungo ἱστη- (< -ἱστᾰ) si aggiunge un tema in -ντ-: *ἱστη.ντ-, che abbrevia la vocale radicale conformemente alla legge di Osthoff (*ἱστα.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*ἱστη.ντ- > *ἱστα.ντ.ς > *ἱστᾱ.ς > ἱστάς). Il femminile viene da *ἱστα.ντ.jα, in cui lo jod fa assibilare il τ che a sua volta fa cadere il ν provocando aumento di compenso (*ἱστα.ντ.jα > *ἱστα.νσ.jα > *ἱστᾱ.σ.α > ἱστᾶσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἱστάς ἱστᾶσα ἱστάν
Genitivo ἱστάντος ἱστάσης ἱστάντος
Dativo ἱστάντι ἱστάσῃ ἱστάντι
Accusativo ἱστάντα ἱστᾶσαν ἱστάν
Vocativo ἱστάς ἱστᾶσα ἱστάν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. ἱστάντε ἱστάσᾱ ἱστάντε
Genitivo - Dativo ἱστάντοιν ἱστάσαιν ἱστάντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἱστάντες ἱστᾶσαι ἱστάντα
Genitivo ἱστάντων ἱστασῶν ἱστάντων
Dativo ἱστᾶσι(ν) ἱστάσαις ἱστᾶσι(ν)
Accusativo ἱστάντας ἱστάσας ἱστάντα
Vocativo ἱστάντες ἱστᾶσαι ἱστάντα
Mediopassivo
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἱστάμενος ἱσταμένη ἱστάμενον
Genitivo ἱσταμένου ἱσταμένης ἱσταμένου
Dativo ἱσταμένῳ ἱσταμένῃ ἱσταμένῳ
Accusativo ἱστάμενον ἱσταμένην ἱστάμενον
Vocativo ἱστάμενε ἱσταμένη ἱστάμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. ἱσταμένω ἱσταμένᾱ ἱσταμένω
Genitivo - Dativo ἱσταμένοιν ἱσταμέναιν ἱσταμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἱστάμενοι ἱστάμεναι ἱστάμενα
Genitivo ἱσταμένων ἱσταμένων ἱσταμένων
Dativo ἱσταμένοις ἱσταμέναις ἱσταμένοις
Accusativo ἱσταμένους ἱσταμένας ἱστάμενα
Vocativo ἱστάμενοι ἱστάμεναι ἱστάμενα
Πίμπλημι
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo πιμπλάς πιμπλᾶσα πιμπλάν
Genitivo πιμπλάντος πιμπλάσης πιμπλάντος
Dativo πιμπλάντι πιμπλάσῃ πιμπλάντι
Accusativo πιμπλάντα πιμπλᾶσαν πιμπλάν
Vocativo πιμπλάς πιμπλᾶσα πιμπλάν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. πιμπλάντε πιμπλάσᾱ πιμπλάντε
Genitivo - Dativo πιμπλάντοιν πιμπλάσαιν πιμπλάντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo πιμπλάντες πιμπλᾶσαι πιμπλάντα
Genitivo πιμπλάντων πιμπλασῶν πιμπλάντων
Dativo πιμπλᾶσι(ν) πιμπλάσαις πιμπλᾶσι(ν)
Accusativo πιμπλάντας πιμπλάσας πιμπλάντα
Vocativo πιμπλάντες πιμπλᾶσαι πιμπλάντα
Mediopassivo
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo πιμπλάμενος πιμπλαμένη πιμπλάμενον
Genitivo πιμπλαμένου πιμπλαμένης πιμπλαμένου
Dativo πιμπλαμένῳ πιμπλαμένῃ πιμπλαμένῳ
Accusativo ἱστάμενον ἱσταμένην πιμπλάμενον
Vocativo πιμπλάμενε πιμπλαμένη πιμπλάμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. πιμπλαμένω πιμπλαμένᾱ πιμπλαμένω
Genitivo - Dativo πιμπλαμένοιν πιμπλαμέναιν πιμπλαμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo πιμπλάμενοι πιμπλάμεναι πιμπλάμενα
Genitivo πιμπλαμένων πιμπλαμένων πιμπλαμένων
Dativo πιμπλαμένοις πιμπλαμέναις πιμπλαμένοις
Accusativo πιμπλαμένους πιμπλαμένας πιμπλάμενα
Vocativo πιμπλάμενοι πιμπλάμεναι πιμπλάμενα

Senza raddoppiamento del presente

modifica
Εἰμί
modifica

I linguisti non sono concordi sull'origine di questo participio, che in ogni caso ha alla base la radice ἐσ-/σ-. L'omerico ἐών, ἐοῦσα, ἐόν sembra presupporre l'utilizzo della radice al grado medio (*ἐσ.ών, *ἐσ.οῦσα, *ἐσ.όν) con conseguente caduta del sigma intervocalico e, in attico, successiva contrazione delle vocali (tranne il neutro singolare che mantiene la vocale per analogia). Altri invece ritengono che si tratti della radice al grado zero (*σ.ών, *σ.οῦσα, *σ.όν) in cui il sigma è caduto senza lasciare lo spirito aspro per analogia con il resto della coniugazione. La declinazione utilizza un tema in -ντ- preceduto dalla vocale tematica. Nel nominativo maschile singolare troviamo il puro tema con caduta della dentale e allungamento apofonico della vocale. Per il nominativo femminile singolare invece si parte da *ὀ.ντ.jα, in cui lo jod, prima di cadere, provoca assibilazione del τ che a sua volta fa cadere la nasale con allungamento di compenso (*ὀ.ντ.jα > *ὀ.νσ.jα > *ὀ.σα > οὖσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ὤν οὖσα ὄν
Genitivo ὄντος οὔσης ὄντος
Dativo ὄντι οὔσῃ ὄντι
Accusativo ὄντα οὖσαν ὄν
Vocativo ὤν οὖσα ὄν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. ὄντε οὔσᾱ ὄντε
Genitivo - Dativo ὄντοιν οὔσαιν ὄντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ὄντες οὖσαι ὄντα
Genitivo ὄντων οὐσῶν ὄντων
Dativo οὖσι(ν) οὔσαις οὖσι(ν)
Accusativo ὄντας οὔσας ὄντα
Vocativo ὄντες οὖσαι ὄντα
Εἶμι
modifica

Dalla radice εἰ-/ἰ- si utilizza il grado zero, con aggiunta della vocale tematica e di un tema in -ντ- (*ἰ.ο.ντ-). Per la formazione dei nominativi vale quanto detto su εἰμί.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἰών ἰοῦσα ἰόν
Genitivo ἰόντος ἰούσης ἰόντος
Dativo ἰόντι ἰούσῃ ἰόντι
Accusativo ἰόντα ἰοῦσαν ἰόν
Vocativo ἰών ἰοῦσα ἰόν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. ἰόντε ἰούσᾱ ἰόντε
Genitivo - Dativo ἰόντοιν ἰούσαιν ἰόντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἰόντες ἰοῦσαι ἰόντα
Genitivo ἰόντων ἰουσῶν ἰότων
Dativo ἰοῦσι(ν) ἰούσαις ἰοῦσι(ν)
Accusativo ἰόντας ἰούσας ἰόντα
Vocativo ἰόντες ἰοῦσαι ἰόντα
Φημί
modifica

Alla radice al grado lungo φη- (< φᾱ-) si aggiunge un tema in -ντ-: *φη.ντ-, che abbrevia la vocale radicale conformemente alla legge di Osthoff (*φᾰ.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*φη.ντ- > *φᾰ.ντ.ς > *φᾱ.ς > φάς). Il femminile viene da *φα.ντ.jα, in cui lo jod fa assibilare il τ che a sua volta fa cadere il ν provocando aumento di compenso (*φα.ντ.jα > *φα.νσ.jα > *φᾱ.σ.α > φᾶσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φάς φᾶσα φάν
Genitivo φάντος φάσης φάντος
Dativo φάντι φάσῃ φάντι
Accusativo φάντα φᾶσαν φάν
Vocativo φάς φᾶσα φάν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φάντε φάσᾱ φάντε
Genitivo - Dativo φάντοιν φάσαιν φάντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φάντες φᾶσαι φάντα
Genitivo φάντων φασῶν φάντων
Dativo φᾶσι(ν) φάσαις φᾶσι(ν)
Accusativo φάντας φάσας φάντα
Vocativo φάντες φᾶσαι φάντα
Δύναμαι
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δυνάμενος δυναμένη δυνάμενον
Genitivo δυναμένου δυναμένης δυναμένου
Dativo δυναμένῳ δυναμένῃ δυναμένῳ
Accusativo δυνάμενον δυναμένην δυνάμενον
Vocativo δυνάμενε δυναμένη δυνάμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. δυναμένω δυναμένᾱ δυναμένω
Genitivo - Dativo δυναμένοιν δυναμέναιν δυναμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δυνάμενοι δυνόμεναι δυνάμενα
Genitivo δυναμένων δυναμένων δυναμένων
Dativo δυναμένοις δυναμέναις δυναμένοις
Accusativo δυναμένους δυναμένας δυνάμενα
Vocativo δυνάμενοι δυνάμεναι δυνάμενα

Verbi in -(ν)νῡ-

modifica
Attivo di δείκνυμι
modifica

Alla radice al grado lungo δεικνῡ- si aggiunge un tema in -ντ-: *δεικνῡ.ντ-, che abbrevia la vocale radicale conformemente alla legge di Osthoff (*δεικνῠ.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*δεικνῡ.ντ- > *δεικνῠ.ντ.ς > *δεικνῡ.ς > δεικνύς). Il femminile viene da *δεικνυ.ντ.jα, in cui lo jod fa assibilare il τ che a sua volta fa cadere il ν provocando aumento di compenso (*δεικνῠ.ντ.jα > *δεικνῠ.νσ.jα > *δεικνῡ.σ.α > δεικνῦσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δεικνύς δεικνῦσα δεικνύν
Genitivo δεικνύντος δεικνύσης δεικνύντος
Dativo δεικνύντι δεικνύσῃ δεικνύντι
Accusativo δεικνύντα δεικνῦσαν δεικνύν
Vocativo δεικνύς δεικνῦσα δεικνύν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. δεικνύντε δεικνύσᾱ δεικνύντε
Genitivo - Dativo δεικνύντοιν δεικνύσαιν δεικνύντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δεικνύντες δεικνῦσαι δεικνύντα
Genitivo δεικνύντων δεικνυσῶν δεικνύντων
Dativo δεικνῦσι(ν) δεικνύσαις δεικνῦσι(ν)
Accusativo δεικνύντας δεικνύσας δεικνύντα
Vocativo δεικνύντες δεικνῦσαι δεικνύντα
Mediopassivo di δείκνυμι
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δεικνύμενος δεικνυμένη δεικνύμενον
Genitivo δεικνυμένου δεικνυμένης δεικνυμένου
Dativo δεικνυμένῳ δεικνυμένῃ δεικνυμένῳ
Accusativo δεικνύμενον δεικνυμένην λυόμενον
Vocativo δεικνύμενε δεικνυμένη δεικνύμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. δεικνυμένω δεικνυμένᾱ δεικνυμένω
Genitivo - Dativo δεικνυμένοιν δεικνυμέναιν δεικνυμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δεικνύμενοι δεικνύμεναι δεικνύμενα
Genitivo δεικνυμένων δεικνυμένων δεικνυμένων
Dativo δεικνυμένοις δεικνυμέναις δεικνυμένοις
Accusativo δεικνυμένους δεικνυμένας δεικνύμενα
Vocativo δεικνύμενοι δεικνύμεναι δεικνύμενα

Participio futuro

modifica

Utilizza la stessa declinazione del participio presente, dal quale si differenza per la presenza dell'infisso -σ- del futuro. Al contrario del participio presente, il participio futuro distingue la diatesi media da quella passiva.

Futuro attivo e medio

modifica

Futuro sigmatico

modifica
Attivo di λύω
modifica

Corrisponde alla formazione del participio presente, con l'aggiunta dell'infisso caratteristico del futuro -σ-: λύ.ων > λύ.σ.ων.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λύσων λύσουσα λῦσον
Genitivo λύσοντος λuσούσης λύσοντος
Dativo λύσοντι λυσούσῃ λύσοντι
Accusativo λύσοντα λύσουσαν λῦσον
Vocativo λύσων λύσουσα λῦσον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λύσοντε λυσούσᾱ λύσοντε
Genitivo - Dativo λυσόντοιν λυσούσαιν λυσόντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λύσοντες λύσουσαι λύσοντα
Genitivo λυσόντων λυσουσῶν λυσόντων
Dativo λύσουσι(ν) λυσούσαις λύσουσι(ν)
Accusativo λύσοντας λυσούσας λύσοντα
Vocativo λύσοντες λύσουσαι λύσοντα
Medio di λύω
modifica

Corrisponde alla formazione del participio presente, con l'aggiunta dell'infisso caratteristico del futuro -σ-: λυ.ό.μενος > λυ.σ.ό.μενος.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυσόμενος λυσομένη λυσόμενον
Genitivo λυσομένου λυσομένης λυσομένου
Dativo λυσομένῳ λυσομένῃ λυσομένῳ
Accusativo λυσόμενον λυσομένην λυσόμενον
Vocativo λυσόμενε λυσομένη λυσόμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λυσομένω λυσομένᾱ λυσομένω
Genitivo - Dativo λυσομένοιν λυσομέναιν λυσομένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυσόμενοι λυσόμεναι λυσόμενα
Genitivo λυσομένων λυσομένων λυσομένων
Dativo λυσομένοις λυσομέναις λυσομένοις
Accusativo λυσομένους λυσομένας λυσόμενα
Vocativo λυσόμενοι λυσόμεναι λυσόμενα

Futuro asigmatico

modifica

Lo possiedono i verbi che formano il futuro asigmatico. La sua formazione prevede l'inserimeno dell'infisso -εσ- fra radice e desinenze, con conseguente caduta del sigma intervocalico e contrazione delle vocali; per φαίνω avremo quindi *φαν.έσ.ων > *φανέων > φανῶν, *φαν.έσ.ουσα > *φανέουσα > φανοῦσα, *φαν.έσ.ον > *φανέον > φανοῦν.

Attivo di φαίνω
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φανῶν φανοῦσα φανοῦν
Genitivo φανοῦντος φανούσης φανοῦντος
Dativo φανοῦντι φανούσῃ φανοῦντι
Accusativo φανοῦντα φανοῦσαν φανοῦν
Vocativo φανῶν φανοῦσα φανοῦν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φανοῦντε φανούσᾱ φανοῦντε
Genitivo - Dativo φανούντοιν φανούσαιν φανούντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φανοῦντες φανοῦσαι φανοῦντα
Genitivo φανούντων φανουσῶν φανούντων
Dativo φανούουσι(ν) φανούσαις φανούουσι(ν)
Accusativo φανοῦντας φανούσας φανοῦντα
Vocativo φανοῦντες φανοῦσαι φανοῦντα
Medio di φαίνω
modifica

Sul modello di questo participio si declinano anche i participi del futuro dorico: φευξούμενος, φευξουμένη, φευξούμενον (da φεύγω: *φευγ.σε.όμενος > φευξούμενος)

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φανούμενος φανουμένη φανούμενον
Genitivo φανουμένου φανουμένης φανουμένου
Dativo φανουμένῳ φανουμένῃ φανουμένῳ
Accusativo φανούμενον φανουμένην φανούμενον
Vocativo φανούμενε φανουμένη φανούμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φανουμένω φανουμένᾱ φανουμένω
Genitivo - Dativo φανουμένοιν φανουμέναιν φανουμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φανούμενοι φανούμεναι φανούμενα
Genitivo φανουμένων φανουμένων φανουμένων
Dativo φανουμένοις φανουμέναις φανουμένοις
Accusativo φανουμένους φανουμένας φανούμενα
Vocativo φανούμενοι φανούμεναι φανούμενα

Futuro passivo

modifica

Futuro passivo debole di λύω

modifica

Questo participio si forma con l'infisso caratteristico -θη- del futuro passivo debole seguito dalla terminazione del participio futuro medio: λυ.θη.σόμενος.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυθησόμενος λυθησομένη λυθησόμενον
Genitivo λυθησομένου λυθησομένης λυθησομένου
Dativo λυθησομένῳ λυθησομένῃ λυθησομένῳ
Accusativo λυθησόμενον λυθησομένην λυθησόμενον
Vocativo λυθησόμενε λυθησομένη λυθησόμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λυθησομένω λυθησομένᾱ λυθησομένω
Genitivo - Dativo λυθησομένοιν λυθησομέναιν λυθησομένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυθησομένοι λυθησομέναι λυθησόμενα
Genitivo λυθησομέων λυθησομένων λυθησομέων
Dativo λυθησομένοις λυθησομέναις λυθησομένοις
Accusativo λυθησομένους λυθησεμένας λυθησόμενα
Vocativo λυθησόμενοι λυθησομέναι λυθησόμενα

Futuro passivo forte di φαίνω

modifica

Questo participio si forma con l'infisso caratteristico -η- del futuro passivo forte seguito dalla terminazione del participio futuro medio: φαν.η.σόμενος.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φανησόμενος φανησομένη φανησόμενον
Genitivo φανησομένου φανησομένης φανησομένου
Dativo φανησομένῳ φανησομένῃ φανησομένῳ
Accusativo φανησόμενον φανησομένην φανησόμενον
Vocativo φανησόμενε φανησομένη φανησόμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φανησομένω φανησομένᾱ φανησομένω
Genitivo - Dativo φανησομένοιν φανησομέναιν φανησομένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φανησομένοι φανησομέναι φανησόμενα
Genitivo φανησομέων φανησομένων φανησομέων
Dativo φανησομένοις φανησομέναις φανησομένοις
Accusativo φανησομένους φανησεμένας φανησόμενα
Vocativo φανησόμενοι φανησομέναι φανησόμενα

Participio aoristo

modifica

Il participio aoristo, come quello futuro, distingue la diatesi media da quella passiva.

Aoristo I

modifica

Attivo di λύω

modifica

Questo participio si forma unendo alla radice l'infisso caratteristico -σα-. La declinazione prosegue con un tema in -ντ-: *λύ.σα.ντ-, da cui avremo il nominativo maschile λύσας per aggiunta del -ς che fa cadere il gruppo -ντ- che a sua volta provoca l'allungamento per compenso della vocale precedente (*λύ.σα.ντ- > *λύ.σα.ντ.ς > *λύ.σα.ν.ς > λύσᾱς). Il femminile viene da *λύ.σα.ντ.jα, il cui lo jod assibila il τ per poi cadere; infine ν davanti a σ cade provocando allungamento per compenso della vocale precedente (*λύ.σα.ντ.jα > *λύ.σα.νσ.jα > λύσᾱσα). Il neutro λῦσαν è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λύσας λύσασα λῦσαν
Genitivo λύσαντος λuσάσης λύσαντος
Dativo λύσαντι λυσάσῃ λύσαντι
Accusativo λύσαντα λύσασαν λῦσαν
Vocativo λύσας λύσασα λῦσαν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λύσαντε λυσάσᾱ λύσαντε
Genitivo - Dativo λυσάντοιν λυσάσαιν λυσάντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λύσαντες λύσασαι λύσαντα
Genitivo λυσάντων λυσασῶν λυσάντων
Dativo λύσασι(ν) λυσάσαις λύσασι(ν)
Accusativo λύσαντας λυσάσας λύσαντα
Vocativo λύσαντες λύσασαι λύσαντα

Medio di λύω

modifica

Questo participio si forma unendo alla radice l'infisso caratteristico -σα- cui seguono le terminazioni del participio medio-passivo.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυσάμενος λυσαμένη λυσάμενον
Genitivo λυσαμένου λυσαμένης λυσαμένου
Dativo λυσαμένῳ λυσαμένῃ λυσαμένῳ
Accusativo λυσάμενον λυσαμένην λυσάμενον
Vocativo λυσάμενε λυσαμένη λυσάμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λυσαμένω λυσαμένᾱ λυσαμένω
Genitivo - Dativo λυσαμένοιν λυσαμέναιν λυσαμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυσάμενοι λυσάμεναι λυσάμενα
Genitivo λυσαμένων λυσαμένων λυσαμένων
Dativo λυσαμένοις λυσαμέναις λυσαμένοις
Accusativo λυσαμένους λυσαμένας λυσάμενα
Vocativo λυσάμενοι λυσάμεναι λυσάμενα

Attivo di φαίνω (asigmatico)

modifica

Questo participio si forma unendo alla radice l'infisso caratteristico -α-, con caduta del sigma davanti alla consonante nasale. La declinazione prosegue con un tema in -ντ-: *φήν.α.ντ-, da cui avremo il nominativo maschile φήνας per aggiunta del -ς che fa cadere il gruppo -ντ- che a sua volta provoca l'allungamento per compenso della vocale precedente (*φήν.α.ντ- > *φήν.α.ντ.ς > *φήν.α.ν.ς > φήνᾱς). Il femminile viene da *φήν.α.ντ.jα, il cui lo jod assibila il τ per poi cadere; infine ν davanti a σ cade provocando allungamento per compenso della vocale precedente (*φήν.α.ντ.jα > *φήν.α.νσ.jα > φήνᾱσα). Il neutro φῆναν è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φήνας φήνασα φῆναν
Genitivo φήναντος φηνάσης φήναντος
Dativo φήναντι φηνάσῃ φήναντι
Accusativo φήναντα φήνασαν φῆναν
Vocativo φήνας φήνασα φῆναν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φήναντε φηνάσᾱ φήναντε
Genitivo - Dativo φηνάντοιν φηνάσαιν φηνάντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φήναντες φήνασαι φήναντα
Genitivo φηνάντων φηνασῶν φηνάντων
Dativo φήνασι(ν) φηνάσαις φήνασι(ν)
Accusativo φήναντας φηνάσας φήναντα
Vocativo φήναντες φήνασαι φήναντα

Medio di φαίνω (asigmatico)

modifica

Questo participio si forma unendo alla radice l'infisso caratteristico -α-, con caduta di sigma davanti alla consonante nasale, cui seguono le terminazioni del participio medio-passivo.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φηνάμενος φηναμένη φηνάμενον
Genitivo φηναμένου φηναμένης φηναμένου
Dativo φηναμένῳ φηναμένῃ φηναμένῳ
Accusativo φηνάμενον φηναμένην φηνάμενον
Vocativo φηνάμενε φηναμένη φηνάμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φηναμένω φηναμένᾱ φηναμένω
Genitivo - Dativo φηναμένοιν φηναμέναιν φηναμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φηνάμενοι φηνάμεναι φηνάμενα
Genitivo φηναμένων φηναμένων φηναμένων
Dativo φηναμένοις φηναμέναις φηναμένοις
Accusativo φηναμένους φηναμένας φηνάμενα
Vocativo φηνάμενοι φηνάμεναι φηνάμενα

Aoristo II

modifica

Attivo di βάλλω

modifica

Questi participi si formano unendo alla radice la vocale tematica (caratteristica dell'aoristo II) e il tema -ντ-; il nominativo maschile singolare è il puro tema con caduta della dentale e allungamento apofonico della vocale (*βαλ.o.ντ- > *βαλ.oν > βαλών). Il femminile viene da *βαλ.o.ντ.jα, in cui lo jod, prima di cadere, provoca assibilamento di τ con conseguente caduta della nasale e allungamento di compenso (*βαλ.o.ντ.jα > *βαλ.oνσ.jα > *βαλ.oσ.α > βαλοῦσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale. L'accento cade sempre sulla vocale tematica: di conseguenza, il nominativo maschile singolare e i casi retti del neutro singolare sempre ossitoni, mentre il femminile e il resto del maschile/neutro hanno sempre l'accento sulla penultima sillaba.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo βαλών βαλοῦσα βαλόν
Genitivo βαλόντος βαλούσης βαλόντος
Dativo βαλόντι βαλούσῃ βαλόντι
Accusativo βαλόντα βαλοῦσαν βαλόν
Vocativo βαλών βαλοῦσα βαλόν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. βαλόντε βαλούσᾱ βαλόντε
Genitivo - Dativo βαλόντοιν βαλούσαιν βαλόντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo βαλόντες βαλοῦσαι βαλόντα
Genitivo βαλόντων βαλουσῶν βαλόντων
Dativo βαλοῦσι(ν) βαλούσαις βαλοῦσι(ν)
Accusativo βαλόντας βαλούσας βαλόντα
Vocativo βαλόντες βαλοῦσαι βαλόντα

Medio di βάλλω

modifica

Si forma unendo alla radice le terminazioni del participio medio-passivo.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo βαλόμενος βαλομένη βαλόμενον
Genitivo βαλομένου βαλομένης βαλομένου
Dativo βαλομένῳ βαλομένῃ βαλομένῳ
Accusativo βαλόμενον βαλομένην βαλόμενον
Vocativo βαλόμενε βαλομένη βαλόμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. βαλομένω βαλομένᾱ βαλομένω
Genitivo - Dativo βαλομένοιν βαλομέναιν βαλομένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo βαλόμενοι βαλόμεναι βαλόμενα
Genitivo βαλομένων βαλομένων βαλομένων
Dativo βαλομένοις βαλομέναις βαλομένοις
Accusativo βαλομένους βαλομένας βαλόμενα
Vocativo βαλόμενοι βαλόμεναι βαλόμενα

Aoristo III

modifica

Participio di γιγνώσκω

modifica

Alla radice γνω- si aggiunge un tema in -ντ- che conformemente alla legge di Osthoff fa abbreviare la vocale radicale (*γνω.ντ- > γνοντ-). L'aggiunta del sigma al nominativo maschile singolare provoca caduta del gruppo -ντ- e allungamento di compenso (*γνο.ντ.ς > *γν.ος > γνούς). Il femminile viene da *γνο.ντ.jα, in cui lo jod, prima di cadere, provoca assibilamento di τ con conseguente caduta della nasale e allungamento di compenso (*γνο.ντ.jα > *γνο.νσ.jα > *γνο.σ.α > γνοῦσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo γνούς γνοῦσα γνόν
Genitivo γνόντος γνούσης γνόντος
Dativo γνόντι γνούσῃ γνόντι
Accusativo γνόντα γνοῦσαν γνόν
Vocativo γνούς γνοῦσα γνόν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. γνόντε γνούσᾱ γνόντε
Genitivo - Dativo γνόντοιν γνούσαιν γνόντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo γνόντες γνοῦσαι γνόντα
Genitivo γνόντων γνουσῶν γνόντων
Dativo γνοῦσι(ν) γνούσαις γνοῦσι(ν)
Accusativo γνόντας γνούσας γνόντα
Vocativo γνόντες γνοῦσαι γνόντα

Participio di βαίνω

modifica

Alla radice al grado lungo βη- (< *βᾱ-) si aggiunge un tema in -ντ-: *βη.ντ-, che abbrevia la vocale radicale conformemente alla legge di Osthoff (*βᾰ.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*βη.ντ- > *βᾰ.ντ.ς > *βα.ς > βάς). Il femminile viene da *βα.ντ.jα, in cui lo jod, prima di cadere, provoca assibilamento di τ con conseguente caduta della nasale e allungamento di compenso (*βα.ντ.jα > *βα.νσ.jα > *βα.σ.α > βᾶσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo βάς βᾶσα βάν
Genitivo βάντος βάσης βάντος
Dativo βάντι βάσῃ βάντι
Accusativo βάντα βᾶσαν βάν
Vocativo βάς βᾶσα βάν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. βάντε βάσᾱ βάντε
Genitivo - Dativo βάντοιν βάσαιν βάντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo βάντες βᾶσαι βάντα
Genitivo βάντων βασῶν βάντων
Dativo βᾶσι(ν) βάσαις βᾶσι(ν)
Accusativo βάντας βάσας βάντα
Vocativo βάντες βᾶσαι βάντα

Ἵστημι

modifica

Alla radice al grado lungo στη- (< *στᾱ-) si aggiunge un tema in -ντ-: *στη.ντ-, che abbrevia la vocale radicale conformemente alla legge di Osthoff (*στᾰ.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*στη.ντ- > *στᾰ.ντ.ς > *στα.ς > στάς). Il femminile viene da *στα.ντ.jα, in cui lo jod, prima di cadere, provoca assibilamento di τ con conseguente caduta della nasale e allungamento di compenso (*στα.ντ.jα > *στα.νσ.jα > *στα.σ.α > στᾶσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo στάς στᾶσα στάν
Genitivo στάντος στάσης στάντος
Dativo στάντι στάσῃ στάντι
Accusativo στάντα στᾶσαν στάν
Vocativo στάς στᾶσα στάν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. στάντε στάσᾱ στάντε
Genitivo - Dativo στάντοιν στάσαιν στάντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo στάντες στᾶσαι στάντα
Genitivo στάντων στασῶν στάντων
Dativo στᾶσι(ν) στάσαις στᾶσι(ν)
Accusativo στάντας στάσας στάντα
Vocativo στάντες στᾶσαι στάντα

Σβέννυμι

modifica

Alla radice al grado lungo σβη- si aggiunge un tema in -ντ-: *σβη.ντ-, che abbrevia la vocale radicale conformemente alla legge di Osthoff (*σβε.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*σβη.ντ- > *σβε.ντ.ς > *σβɛ̄.ς > σβείς). Il femminile viene da *σβε.ντ.jα, in cui lo jod, prima di cadere, provoca assibilamento di τ con conseguente caduta della nasale e allungamento di compenso (*σβε.ντ.jα > *σβε.νσ.jα > *σβɛ̄σ.α > σβεῖσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo σβείς σβεῖσα σβέν
Genitivo σβέντος σβείσης σβέντος
Dativo σβέντι σβείσῃ σβέντι
Accusativo σβέντα σβεῖσαν σβέν
Vocativo σβείς σβεῖσα σβέν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. σβέντε σβείσᾱ σβέντε
Genitivo - Dativo σβέντοιν σβείσαιν σβέντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo σβέντες σβεῖσαι σβέντα
Genitivo σβέντων σβεισῶν σβέντων
Dativo σβεῖσι(ν) σβείσαις σβεῖσι(ν)
Accusativo σβέντας σβείσας σβέντα
Vocativo σβέντες σβεῖσαι σβέντα

Alla radice al grado lungo φῡ- si aggiunge un tema in -ντ-: *φῡ.ντ-, che abbrevia la vocale radicale conformemente alla legge di Osthoff (*φῠ.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*φῡ.ντ- > *φῠ.ντ.ς > *φυ.ς > φύς). Il femminile viene da *φυ.ντ.jα, in cui lo jod, prima di cadere, provoca assibilamento di τ con conseguente caduta della nasale e allungamento di compenso (*φυ.ντ.jα > *φυ.νσ.jα > *φυ.σ.α > φῦσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φύς φῦσα φύν
Genitivo φύντος φύσης φύντος
Dativo φύντι φύσῃ φύντι
Accusativo φύντα φῦσαν φύν
Vocativo φύς φῦσα φύν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φύντε φύσᾱ φύντε
Genitivo - Dativo φύντοιν φύσαιν φύντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φύντες φῦσαι φύντα
Genitivo φύντων φυσῶν φύντων
Dativo φῦσι(ν) φύσαις φῦσι(ν)
Accusativo φύντας φύσας φύντα
Vocativo φύντες φῦσαι φύντα

Aoristo cappatico

modifica

I verbi δίδωμι, τίθημι e ἵημι (i tre verbi in -μι che hanno l'aoristo cappatico) formano il participio aoristo dalla radice al grado forte, δω-, θη-, ἡ-, che viene unita a un tema in -ντ-, il quale, facendo operare la legge di Osthoff, abbrevia la vocale radicale (δοντ-, θεντ-, ἑντ-). L'aggiunta delle terminazioni del nominativo fa poi cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso della vocale radicale (*δοντς > δούς, *θεντς > θείς, *ἑντς > εἵς).

L'aoristo cappatico, al contrario dell'aoristo III, ha anche una regolare diatesi media. Il participio medio dei verbi detti sopra si forma con la radice al grado ridotto (δο-, θε-, ἑ-) cui si aggiungono le terminazioni del participio medio-passivo senza vocale tematica: δόμενος, θέμενος, ἕμενος ecc.

Tutti e tre questi participi sono uguali ai corrispettivi presenti privati del raddoppiamento del presente (διδούς/δούς, τιθείς/θείς, ἱείς/εἵς ecc.).

Δίδωμι
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δούς δοῦσα δόν
Genitivo δόντος δούσης δόντος
Dativo δόντι δούσῃ δόντι
Accusativo δόντα δοῦσαν δόν
Vocativo δούς δοῦσα δόν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. δόντε δούσᾱ δόντε
Genitivo - Dativo δόντοιν δούσαιν δόντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δόντες δοῦσαι δόντα
Genitivo δόντων δουσῶν δόντων
Dativo δοῦσι(ν) δούσαις δοῦσι(ν)
Accusativo δόντας δούσας δόντα
Vocativo δόντες δοῦσαι δόντα

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δόμενος δομένη δόμενον
Genitivo δομένου δομένης δομένου
Dativo δομένῳ δομένῃ δομένῳ
Accusativo δόμενον δομένην δόμενον
Vocativo δόμενε δομένη δόμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. δομένω δομένᾱ δομένω
Genitivo - Dativo δομένοιν δομέναιν δομένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo δόμενοι δόμεναι δόμενα
Genitivo δομένων δομένων δομένων
Dativo δομένοις δομέναις δομένοις
Accusativo δομένους δομένας δόμενα
Vocativo δόμενοι δόμεναι δόμενα
Τίθημι
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo θείς θεῖσα θέν
Genitivo θέντος θείσης θέντος
Dativo θέντι θείσῃ θέντι
Accusativo θέντα θεῖσαν θέν
Vocativo θείς θεῖσα θέν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. θέντε θείσᾱ θέντε
Genitivo - Dativo θέντοιν θείσαιν θέντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo θέντες θεῖσαι θέντα
Genitivo θέντων θεισῶν θέντων
Dativo θεῖσι(ν) θείσαις θεῖσι(ν)
Accusativo θέντας θείσας θέντα
Vocativo θέντες θεῖσαι θέντα

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo θέμενος θεμένη θέμενον
Genitivo θεμένου θεμένης θεμένου
Dativo θεμένῳ θεμένῃ θεμένῳ
Accusativo θέμενον θεμένην θέμενον
Vocativo θέμενε θεμένη θέμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. θεμένω θεμένᾱ θεμένω
Genitivo - Dativo θεμένοιν θεμέναιν θεμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo θέμενοι θέμεναι θέμενα
Genitivo θεμένων θεμένων θεμένων
Dativo θεμένοις θεμέναις θεμένοις
Accusativo θεμένους θεμένας θέμενα
Vocativo θέμενοι θέμεναι θέμενα
Ἵημι
modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo εἵς εἷσα ἕν
Genitivo ἕντος εἵσης ἕντος
Dativo ἕντι εἵσῃ ἕντι
Accusativo ἕντα εἷσαν ἕν
Vocativo εἵς εἷσα ἕν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. ἕντε εἵσᾱ ἕντε
Genitivo - Dativo ἕντοιν εἵσαιν ἕντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἕντες εἷσαι ἕντα
Genitivo ἕντων εἱσῶν ἱέντων
Dativo εἷσι(ν) εἵσαις εἷσι(ν)
Accusativo ἕντας εἵσας ἕντα
Vocativo ἕντες εἷσαι ἕντα

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἕμενος ἑμένη ἕμενον
Genitivo ἑμένου ἑμένης ἑμένου
Dativo ἑμένῳ ἑμένῃ ἑμένῳ
Accusativo ἕμενον ἕμένην ἕμενον
Vocativo ἕμενε ἑμένη ἕμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. ἑμένω ἑμένᾱ ἑμένω
Genitivo - Dativo ἑμένοιν ἑμέναιν ἑμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo ἕμενοι ἕμεναι ἕμενα
Genitivo ἑμένων ἑμένων ἑμένων
Dativo ἑμένοις ἑμέναις ἑμένοις
Accusativo ἑμένους ἑμένας ἕμενα
Vocativo ἕμενοι ἕμεναι ἕμενα

Aoristo passivo

modifica

Aoristo passivo debole di λύω

modifica

Questo participio si forma con l'infisso caratteristico -θη- dell'aoristo passivo debole cui si aggiunge un tema in -ντ-: *λυ.θη.ντ-, che abbrevia la vocale dell'infisso conformemente alla legge di Osthoff (*λυ.θε.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*λυ.θη.ντ- > *λυ.θε.ντ.ς > *λυ.θɛ̄.ς > λυθείς). Il femminile viene da *λυ.θε.ντ.jα, in cui lo jod fa assibilare il τ che a sua volta fa cadere il ν provocando aumento di compenso (*λυ.θε.ντ.jα > *λυ.θε.νσ.jα > *λυ.θɛ̄.σ.α > λυθεῖσα). Il neutro è il puro tema con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυθείς λυθεῖσα λυθέν
Genitivo λυθέντος λυθείσης λυθέντος
Dativo λυθέντι λυθείσῃ λυθέντι
Accusativo λυθέντα λυθεῖσαν λυθέν
Vocativo λυθείς λυθεῖσα λυθέν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λυθέντε λυθείσᾱ λυθέντε
Genitivo - Dativo λυθέντοιν λυθείσαιν λυθέντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λυθέντες λυθεῖσαι λυθέντα
Genitivo λυθέντων λυθεισῶν λυθέντων
Dativo λυθεῖσι(ν) λυθείσαις λυθεῖσι(ν)
Accusativo λυθέντας λυθείσας λυθέντα
Vocativo λυθέντες λυθεῖσαι λυθέντα

Aoristo passivo forte di φαίνω

modifica

Questo participio si forma con l'infisso caratteristico -η- dell'aoristo passivo forte cui si aggiunge un tema in -ντ-: *φαν.η.ντ-, che abbrevia la vocale dell'infisso conformemente alla legge di Osthoff (*φαν.ε.ντ-), cui si aggiunge -ς per formare il nominativo maschile singolare che fa cadere il gruppo -ντ- provocando allungamento di compenso (*φαν.η.ντ- > *φαν.ε.ντ.ς > *φαν.ɛ̄.ς > φανείς). Il femminile viena da *φαν.ε.ντ.jα, in cui lo jod fa assibilare il τ che a sua volta fa cadere il ν provocando aumento di compenso (*φαν.ε.ντ.jα > *φαν.ε.νσ.jα > *φαν.ɛ̄.σ.α > φανεῖσα). Il neutro è il puro tema, abbreviato secondo la legge di Osthoff, con caduta della dentale.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φανείς φανεῖσα φανέν
Genitivo φανέντος φανείσης φανέντος
Dativo φανέντι φανείσῃ φανέντι
Accusativo φανέντα φανεῖσαν φανέν
Vocativo φανείς φανεῖσα φανέν

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. φανέντε φανείσᾱ φανέντε
Genitivo - Dativo φανέντοιν φανείσαιν φανέντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo φανέντες φανεῖσαι φανέντα
Genitivo φανέντων φανεισῶν φανέντων
Dativo φανεῖσι(ν) φανείσαις φανεῖσι(ν)
Accusativo φανέντας φανείσας φανέντα
Vocativo φανέντες φανεῖσαι φανέντα

Participio perfetto

modifica

Perfetto I

modifica

Questo participio si forma aggiungendo alla radice raddoppiata e munita dell'infisso caratteristico del perfetto I -κ- e di uscite proprie in -ϝος/-ϝσjα/-ϝοτ-; dai primi due vengono i nominativi maschile e femminile e i casi retti del neutro (*λελυκϝος > *λελυκος > λελυκώς con caduta di digamma e, solo al nominativo/vocativo maschile, allungamento apofonico, e *λελυκϝσjα > *λελυκυσjα > λελυκυῖα con vocalizzazione di digamma e caduta di sigma), mentre dal terzo si forma, con caduta del digamma, il resto del maschile/neutro. L'accento è caratteristico sulla penultima sillaba.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λελυκώς λελυκυῖα λελυκός
Genitivo λελυκότος λελυκυίας λελυκότος
Dativo λελυκότι λελυκυίᾳ λελυκότι
Accusativo λελυκότα λελυκυῖαν λελυκός
Vocativo λελυκώς λελυκυῖα λελυκός

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λελυκότε λελυκυίᾱ λελυκότε
Genitivo - Dativo λελυκότοιν λελυκυίαιν λελυκότοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λελυκότες λελυκυῖαι λελυκότα
Genitivo λελυκότων λελυκυιῶν λελυκότων
Dativo λελυκόσι(ν) λελυκυίαις λελυκόσι(ν)
Accusativo λελυκότας λελυκυίας λελυκότα
Vocativo λελυκότες λελυκυῖαι λελυκότα

Perfetto II

modifica

Φαίνω

modifica

Vale lo stesso detto per il perfetto I, con l'unica differenza che qui manca l'infisso -κ-: πεφηνώς, πεφηνυῖα, πεφηνός.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo πεφηνώς πεφηνυῖα πεφηνός
Genitivo πεφηνότος πεφηνυίας πεφηνότος
Dativo πεφηνότι πεφηνυίᾳ πεφηνότι
Accusativo πεφηνότα πεφηνυῖαν πεφηνός
Vocativo πεφηνώς πεφηνυῖα πεφηνός

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. πεφηνότε πεφηνυίᾱ πεφηνότε
Genitivo - Dativo πεφηνότοιν πεφηνυίαιν πεφηνότοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo πεφηνότες πεφηνυῖαι πεφηνότα
Genitivo πεφηνότων πεφηνυιῶν πεφηνόντων
Dativo πεφηνόσι(ν) πεφηνυίαις πεφηνόσι(ν)
Accusativo πεφηνότας πεφηνυίας πεφηνότα
Vocativo πεφηνότες πεφηνυῖαι πεφηνότα

Perfetto III

modifica

Οἶδα

modifica

Si declina come il perfetto II: εἰδώς, εἰδυῖα, εἰδός.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo εἰδώς εἰδυῖα εἰδός
Genitivo εἰδότος εἰδυίας εἰδότος
Dativo εἰδότι εἰδυίᾳ εἰδότι
Accusativo εἰδότα εἰδυῖαν εἰδός
Vocativo εἰδώς εἰδυῖα εἰδός

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. εἰδότε εἰδυίᾱ εἰδότε
Genitivo - Dativo εἰδότοιν εἰδυίαιν εἰδότοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo εἰδότες εἰδυῖαι εἰδότα
Genitivo εἰδότων εἰδυιῶν εἰδότων
Dativo εἰδόσι(ν) εἰδυίαις εἰδόσι(ν)
Accusativo εἰδότας εἰδυίας εἰδότα
Vocativo εἰδότες εἰδυῖαι εἰδότα

Θνῄσκω

modifica

τεθνεώς, τεθνεῶσα, τεθνεός

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τεθνεώς τεθνεῶσα τεθνεός
Genitivo τεθνεότος τεθνεώσης τεθνεότος
Dativo τεθνεότι τεθνεώσῃ τεθνεότι
Accusativo τεθνεότα τεθνεῶσαν τεθνεός
Vocativo τεθνεώς τεθνεῶσα τεθνεός

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. τεθνεότε τεθνεώσᾱ τεθνεότε
Genitivo - Dativo τεθνεότοιν τεθνεώσαιν τεθνεότοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τεθνεότες τεθνεῶσαι τεθνεότα
Genitivo τεθνεότων τεθνεωσῶν τεθνεότων
Dativo τεθνεόσι(ν) τεθνεώσαις τεθνεόσι(ν)
Accusativo τεθνεότας τεθνεώσας τεθνεότα
Vocativo τεθνεότες τεθνεῶσαι τεθνεότα

Perfetto mediopassivo

modifica

La formazione è molto più semplice rispetto al perfetto attivo, perché qui alla radice raddoppiata si uniscono le terminazioni medio-passive del participio: λελυ.μένος. Anche qui l'accento è caratteristico sulla penultima sillaba, originariamente sull'ultima ma ritiratosi a causa della legge di Wheeler.

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λελυμένος λελυμένη λελυμένον
Genitivo λυομένου λελυμένης λυομένου
Dativo λελυμένῳ λελυμένῃ λελυμένῳ
Accusativo λελυμένον λελυμένην λελυμένόν
Vocativo λελυμένε λελυμένη λελυμένον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λελυμένω λελυμένᾱ λελυμένω
Genitivo - Dativo λελυμένοιν λελυμέναιν λελυμένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λελυμένοι λελυμέναι λελυμένα
Genitivo λελυμένων λελυμένων λελυμένων
Dativo λελυμένοις λελυμέναις λελυμένοις
Accusativo λελυμένους λελυμένας λελυμένα
Vocativo λελυμένοι λελυμέναι λελυμένα

Futuro perfetto

modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τεθνήξων τεθνήξουσα τεθνῆξον
Genitivo τεθνήξοντος τεθνηξούσης τεθνήξοντος
Dativo τεθνήξοντι τεθνηξούσῃ τεθνήξοντι
Accusativo τεθνήξοντα τεθνήξουσαν τεθνήξον
Vocativo τεθνήξων τεθνηξυσα τεθνῆξον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. τεθνήξοντε τεθνηξούσᾱ τεθνήξοντε
Genitivo - Dativo τεθνηξόντοιν τεθνηξούσαιν τεθνηξόντοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo τεθνήξοντες τεθνήξουσαι τεθνήξοντα
Genitivo τεθνήξηντων τεθνηξουσῶν τεθνηξόντων
Dativo τεθνήξουσι(ν) τεθνηξούσαις τεθνήξουσι(ν)
Accusativo τεθνήξοντας τεθνηξούσας τεθνήξοντα
Vocativo τεθνήξοντες τεθνήξουσαι τεθνήξοντα

Mediopassivo

modifica

Singolare

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λελυσόμενος λελυσομένη λελυσόμενον
Genitivo λελυσομένου λελυσομένης λελυσομένου
Dativo λελυσομένῳ λελυσομένῃ λελυσομένῳ
Accusativo λελυσόμενον λελυσομένην λελυσόμενον
Vocativo λελυσόμενε λελυσομένη λελυσόμενον

Duale

Maschile Femminile Neutro
Nom. - Acc. - Voc. λελυσομένω λελυσομένᾱ λελυσομένω
Genitivo - Dativo λελυσομένοιν λελυσομέναιν λελυσομένοιν

Plurale

Maschile Femminile Neutro
Nominativo λελυσόμενοι λελυσόμεναι λελυσόμενα
Genitivo λελυσομένων λελυσομένων λελυσομένων
Dativo λελυσομένοις λελυσομέναις λελυσομένοις
Accusativo λελυσομένους λελυσομένας λελυσόμενα
Vocativo λελυσόμενοι λελυσόμεναι λελυσόμενα