Sardo/Le tre coniugazioni

Indice del libro

Verranno qui presentati tre verbi, appartenenti a ciascuna delle tre coniugazioni -ARE, -ER[1], -IRE.

Iª CONIUGAZIONE: CANTARE (cantare) modifica

Indicativo modifica

Presente modifica

  • Deo cànto /déu Cántu/
  • Tue càntas /túi cántasa/
  • Issu/Issa càntat /íssu cántada/
  • Nois cantàmus /nósu cantáusu/
  • Bois cantàes. /vosátri cantáisi/
  • Issos/Issas càntant /íssusu cántant*(a)

Imperfetto modifica

  • Deo cantàbo
  • Tue cantàbas
  • Issu/Issa cantàbat
  • Nois cantabàmus
  • Bois cantabàzes
  • Issos/Issas cantàbant

Passato prossimo modifica

  • Deo apo cantàu
  • Tue as cantàu
  • Issu/Issa at cantàu
  • Nois amus cantàu
  • Bois azis cantàu
  • Issos/Issas ant cantàu

Trapassato prossimo modifica

  • Deo aìa cantàu
  • Tue aìas cantàu
  • Issu/Issa aìat cantàu
  • Nois abamus cantàu
  • Bois abazis cantàu
  • Issos/Issas aìant cantàu

Futuro semplice modifica

  • Deo apo a cantàre
  • Tue as a cantàre
  • Issu/Issa at a cantàre
  • Nois amus a cantàre
  • Bois azis a cantàre
  • Issos/Issas ant a cantàre

Futuro anteriore modifica

  • Deo apo a àer cantàu
  • Tue as a àer cantàu
  • Issu/Issa at a àer cantàu
  • Nois amus a àer cantàu
  • Bois azis a àer cantàu
  • Issos/Issas ant a àer cantàu

Congiuntivo modifica

Presente modifica

  • (Chi) Dego cànte
  • (Chi) Tue càntes
  • (Chi) Issu/Issa càntet
  • (Chi) Nois cantémus
  • (Chi) Bois cantézas
  • (Chi) Issos/Issas càntent

Imperfetto modifica

  • (Chi) Dego cantàrepo
  • (Chi) Tue cantàres
  • (Chi) Issu/Issa cantàret
  • (Chi) Nois cantarémus
  • (Chi) Bois cantarézes
  • (Chi) Issos/Issas cantàrent

Passato modifica

  • (Chi) Dego apa cantàu
  • (Chi) Tue apas cantàu
  • (Chi) Issu/Issa appat cantàu
  • (Chi) Nois apamus cantàu
  • (Chi) Bois apazes cantàu
  • (Chi) Issos/Issas apant cantàu

Trapassato modifica

  • (Chi) Dego aèrepo cantàu
  • (Chi) Tue aères cantàu
  • (Chi) Issu/Issa aèret cantàu
  • (Chi) Nois aerémus cantàu
  • (Chi) Bois aerèzes cantàu
  • (Chi) Issos/Issas aèrent cantàu

Condizionale modifica

Presente modifica

  • Dego dìo a cantàre
  • Tue dìas a cantàre
  • Issu/Issa dìat a cantàre
  • Nois diàmus a cantàre
  • Bois diàzes a cantàre
  • Issos/Issas dìant a cantàre

Passato modifica

  • Dego dìo a àer cantàu
  • Tue dìas a àer cantàu
  • Issu/Issa dìat a àer cantàu
  • Nois diàmus a àer cantàu
  • Bois diàzes a àer cantàu
  • Issos/Issas dìant a àer cantàu

Imperativo modifica

Presente modifica

  • Cànta (tue!)
  • Càntet (issu / issa!)
  • Cantémus (nois!)
  • Cantàe (bois!)
  • Càntent (issos / issas!)

Futuro modifica

  • As a cantàre (tue!)
  • At a cantàre (issu / issa!)
  • Amus a cantàre (nois!)
  • Azes a cantàre (bois!)
  • Ant a cantàre (issos / issas!)

Infinito modifica

Presente modifica

Cantàre

Passato modifica

Áer cantàu

Participio modifica

Cantàu

Gerundio modifica

Presente modifica

Cantànde

Passato modifica

Aènde cantàu

IIª CONIUGAZIONE: FÀCHER (fare) modifica

Indicativo modifica

Presente modifica

  • Dego fàco
  • Tue fàches
  • Issu/Issa fàchet
  • Nois fachìmus
  • Bois fachìes
  • Issos/Issas fàchent

Imperfetto modifica

  • Dego fachìo
  • Tue fachìas
  • Issu/Issa fachìat
  • Nois fachiabàmus
  • Bois fachiabàzes
  • Issos/Issas fachìant

Passato prossimo modifica

  • Dego apo fàtu
  • Tue as fàtu
  • Issu/Issa at fàtu
  • Nois amus fàtu
  • Bois azes fàtu
  • Issos/Issas ant fàtu

Trapassato prossimo modifica

  • Dego aìo fàtu
  • Tue aìas fàtu
  • Issu/Issa aìat fàtu
  • Nois abamus fàtu
  • Bois abazes fàtu
  • Issos aìant fàtu

Futuro semplice modifica

  • Dego apo a fàcher
  • Tue as a fàcher
  • Issu/Issa at a fàcher
  • Nois amus a fàcher
  • Bois azes a fàcher
  • Issos/Issas ant a fàcher

Futuro anteriore modifica

  • Dego apo a àer fatu
  • Tue as a àer fatu
  • Issu/Issa at a àer fatu
  • Nois amus a àer fatu
  • Bois azes a àer fatu
  • Issos/Issas ant a àer fatu

Congiuntivo modifica

Presente modifica

  • (Chi) Dego fàca
  • (Chi) Tue fàcas
  • (Chi) Issu/Issa fàcat
  • (Chi) Nois facàmus
  • (Chi) Bois facàzes
  • (Chi) Issos/Issas fàcant

Imperfetto modifica

  • (Chi) Dego fachérepo
  • (Chi) Tue fachéres
  • (Chi) Issu/Issa fachéret
  • (Chi) Nois facherémus
  • (Chi) Bois facherézes
  • (Chi) Issos/Issas fachérent

Passato modifica

  • (Chi) Dego apa fatu
  • (Chi) Tue apas fatu
  • (Chi) Issu/Issa apat fatu
  • (Chi) Nois apamus fatu
  • (Chi) Bois apazes fatu
  • (Chi) Issos/Issas apant fatu

Trapassato modifica

  • (Chi) Dego aèrepo fatu
  • (Chi) Tue aères fatu
  • (Chi) Issu/Issa aèret fatu
  • (Chi) Nois aerèmus fatu
  • (Chi) Bois aerèzes fatu
  • (Chi) Issos/Issas aèrent fatu

Condizionale modifica

Presente modifica

  • Dego dìo a fàcher
  • Tue dìas a fàcher
  • Issu/Issa dìat a fàcher
  • Nois diàmus a fàcher
  • Bois diàzes a fàcher
  • Issos/Issas dìant a fàcher

Passato modifica

  • Dego dìo a àer fatu
  • Tue dìas a àer fatu
  • Issu/Issa dìat a àer fatu
  • Nois diàmus a àer fatu
  • Bois diàzes a àer fatu
  • Issos/Issas dìant a àer fatu

Imperativo modifica

Presente modifica

  • Fàche (tue!)
  • Fàcat (issu / issa!)
  • Facàmus (nois!)
  • Fachìe (bois!)
  • Fàcant (issos / issas!)

Futuro modifica

  • As a fàcher (tue!)
  • At a fàcher (issu / issa!)
  • Amus a fàcher (nois!)
  • Azes a fàcher (bois!)
  • Ant a fàcher (issos / issas!)

Infinito modifica

Presente modifica

Fàcher

Passato modifica

Áer fàtu

Participio modifica

Fàttu

Gerundio modifica

Presente modifica

Fachénde

Passato modifica

Aènde fàttu

IIIª CONIUGAZIONE: FINÌRE (finire) modifica

Indicativo modifica

Presente modifica

  • Dego fìno
  • Tue fìnis
  • Issu/Issa fìnit
  • Nois finìmus
  • Bois finìes
  • Issos/Issas fìnint

Imperfetto modifica

  • Dego finìo
  • Tue finìas
  • Issu/Issa finìat
  • Nois finiabàmus
  • Bois finiabàzes
  • Issos/Issas finìant

Passato prossimo modifica

  • Dego apo finìu
  • Tue as finìu
  • Issu/Issa at finìu
  • Nois amus finìu
  • Bois azes finìu
  • Issos/Issas ant finìu

Trapassato prossimo modifica

  • Dego aìo finìu
  • Tue aìas finìu
  • Issu/Issa aìat finìu
  • Nois abamus finìu
  • Bois abazes finìu
  • Issos/Issas aìant finìu

Futuro semplice modifica

  • Dego apo a finìre
  • Tue as a finìre
  • Issu/Issa at a finìre
  • Nois amus a finìre
  • Bois azes a finìre
  • Issos/Issas ant a finìre

Futuro anteriore modifica

  • Dego apo a àer finìu
  • Tue as a àer finìu
  • Issu/Issa at a àer finìu
  • Nois amus a àer finìu
  • Bois azes a àer finìu
  • Issos/Issas ant a àer finìu

Congiuntivo modifica

Presente modifica

  • (Chi) Dego fìna
  • (Chi) Tue fìnas
  • (Chi) Issu/Issa fìnat
  • (Chi) Nois finàmus
  • (Chi) Bois finàzes
  • (Chi) Issos/Issas fìnant

Imperfetto modifica

  • (Chi) Dego finìrepo
  • (Chi) Tue finìres
  • (Chi) Issu/Issa finìret
  • (Chi) Nois finirémus
  • (Chi) Bois finirézes
  • (Chi) Issos/Issas finìrent

Passato modifica

  • (Chi) Dego apa finìu
  • (Chi) Tue apas finìu
  • (Chi) Issu/Issa apat finìu
  • (Chi) Nois apamus finìu
  • (Chi) Bois apazes finìu
  • (Chi) Issos/Issas apant finìu

Trapassato modifica

  • (Chi) Dego aèrepo finìu
  • (Chi) Tue aères finìu
  • (Chi) Issu/Issa aèret finìu
  • (Chi) Nois aerémus finìu
  • (Chi) Bois aerèzes finìu
  • (Chi) Issos/Issas aèrent finìu

Condizionale modifica

Presente modifica

  • Dego dìo a finìre
  • Tue dìas a finìre
  • Issu/Issa dìat a finìre
  • Nois diàmus a finìre
  • Bois diàzes a finìre
  • Issos/Issas dìant a finìre

Passato modifica

  • Dego dìo a àer finìu
  • Tue dìas a àer finìu
  • Issu/Issa dìat a àer finìu
  • Nois diàmus a àer finìu
  • Bois diàzes a àer finìu
  • Issos/Issas dìant a àer finìu

Imperativo modifica

Presente modifica

  • Fìni (tue!)
  • Fìnat (issu / issa!)
  • Finàmus (nois!)
  • Finìe (bois!)
  • Fìnant (issos / issas!)

Futuro modifica

  • As a finìre (tue!)
  • At a finìre (issu / issa!)
  • Amus a finìre (nois!)
  • Azes a finìre (bois!)
  • Ant a finìre (issos / issas!)

Infinito modifica

Presente modifica

Finìre

Passato modifica

Áer finìu

Participio modifica

Finìu

Gerundio modifica

Presente modifica

Finìnde

Passato modifica

Aènde finìu

NOTA modifica

  1. La seconda coniugazione, terminante nello scritto in -ER, nella pronunzia lo è in -ERE per effetto della vocale paragogica.
  • Alla seconda coniugazione dei verbi sardi, ne confluiscono alcuni che conservano evidenti relitti della quarta latina (terminante in -IRE); questi verbi, quindi, concordano con la seconda soltanto per infinito e participio passato (potendo essere questi di forma forte), rapportando molte più analogie con la terza coniugazione.