Latino/Numerali: differenze tra le versioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
m removed Category:Latino; added Category:Grammatica latina using HotCat |
m abuso delle maiuscole |
||
Riga 3:
== I numerali: tipologia e declinazione ==
In latino gli aggettivi e avverbi numerali comprendono '''quattro categorie''':
*
*
*
*
Per ricordare facilmente la differenza tra le varie categorie si può ricordare che gli aggettivi cardinali rispondono alla domanda '''
In italiano, come nelle altre lingue moderne (francese, inglese, spagnolo), esistono invece solo due categorie che sono quelle dei cardinali e degli ordinali.
Riga 16:
Per quanto riguarda la '''declinazione''':
*
*
Modello: '''''unus, a, um''''', uno.
Riga 28:
|-
! Nom.
|
|
|
|-
! Gen.
|
|
|
|-
! Dat.
|
|
|
|-
! Acc.
|
|
|
|-
! Voc.
|
| -
| -
|-
! Abl.
|
|
|
|}
Riga 67:
|-
! Nom.
|
|
|
|-
! Gen.
|
|
|
|-
! Dat.
|
|
|
|-
! Acc.
|
|
|
|-
! Voc.
Riga 92:
|-
! Abl.
|
|
|
|}
Riga 105:
|-
! Nom.
|
|
|-
! Gen.
|
|
|-
! Dat.
|
|
|-
! Acc.
|
|
|-
! Voc.
Riga 125:
|-
! Abl.
|
|
|}
Riga 150:
! 1
| I
|
|
|
|
|-
! 2
| II
|
|
|
|
|-
! 3
| III
|
|
|
|
|-
! 4
| IV
| quattuor
|
| quaterni
|
|-
! 5
| V
|
|
|
| quinquies
|-
! 6
| VI
|
|
|
|
|-
! 7
| VII
|
| septimus
|
|
|-
! 8
| VIII
|
|
|
|
|-
! 9
| IX
|
|
|
|
|-
! 10
| X
|
|
| Deni
|
|-
! 11
| XI
|
| undecimus
|
| undecies
|-
! 12
| XII
| duodecim
| duodecimus
|
| duodecies
|-
! 13
| XIII
| tredecim
|
|
|
|-
! 14
| XIV
| quattuordecim
|
|
|
|-
! 15
| XV
| quindecim
|
|
| quindecies
|-
! 16
| XVI
|
|
|
| sedecies
|-
! 17
| XVII
|
|
|
|
|-
! 18
| XVIII
| duodeviginti
| duodevicesimus
| duodeviceni
|
|-
! 19
| XIX
| undeviginti
| undevicesimus
| undeviceni
|
|-
! 20
| XX
|
| vicesimus
|
|
|-
! 21
| XXI
|
|
|
|
|-
! 24
| XXIV
|
|
|
|
|-
! 28
| XXVIII
| duodetriginta
| duodetricesimus
| duodetriceni
| duodetricies
|-
! 29
| XXIX
| undetriginta
| undetricesimus
| undetriceni
| undetricies
|-
! 30
| XXX
| triginta
| tricesimus
|
|
|-
! 40
| XL
| quadraginta
| quadragesimus
| quadrageni
| quadragies
|-
! 50
| L
| quinquaginta
| quinquagesimus
| quinquageni
| quinquagies
|-
! 60
| LX
| sexaginta
| sexagesimus
| sexageni
| sexagies
|-
! 70
| LXX
| septuaginta
| septuagesimus
| septuageni
| septuagies
|-
! 80
| LXXX
| octoginta
| octogesimus
| octogeni
| octogies
|-
! 90
| XC
| nonaginta
| nonagesimus
| nonageni
| momagies
|-
! 100
| C
|
| centesimus
|
|
|-
! 200
| CC
|
| duecentesimus
|
| duecenties
|-
! 300
| CCC
|
| trecentesimus
|
| trecenties
|-
! 400
| CD
| quadraginta
| quadrigentesimus
| quadringeni
| quadringenties
|-
! 500
| D
| quingenti
| quingentesimus
| quingeni
| quingenties
|-
! 600
| DC
| sescenti
| sescentesimus
|
| sescenties
|-
! 700
| DCC
| septigenti
| septigentesimus
| septigeni
| septigenties
|-
! 800
| DCCC
| octingenti
| octingentesimus
| octingeni
| octingenties
|-
! 900
| CM o DCCCC
| nongenti
| nongentesimus
|
| nongenties
|-
! 1000
| M
|
| millesimus
|
|
|-
! 2000
| MM
|
|
|
|
|-
! 9000
| <span style="border-top:1px solid black; padding:1px;">IX</span>
|
|
|
|
|-
! 100.000
| CCCIɔɔɔ o <span style="border-top:1px solid black; padding:1px;">C</span>
|
|
|
|
|-
! 800.000
| <span style="border:1px solid black; border-bottom:1px none black; padding:1px;">VIII</span>
|
|
|
|
|-
! 1.000.000
| CCCCIɔɔɔɔ o <span style="border:1px solid black; border-bottom:1px none black; padding:1px;">X</span>
|
|
|
|
|-
! 2.000.000
| <span style="border:1px solid black; border-bottom:1px none black; padding:1px;">XX</span>
|
|
|
|
|}
Riga 515:
== Le ore, i giorni, i mesi, gli anni ==
Il
* '''Ianuarius:''' Il nostro "Gennaio", era dedicato al dio ''Ianus'' "Giano" ed era di 31 giorni.
* '''Februarius:''' Il nostro "Febbraio", era il mese di espiazione (''februus'' "espiazione, purificazione") ed era di 28 anche se poteva essere bisestile (dal latino ''bisextus'' in quanto il giorno aggiunto era il 24 febbraio cioè il sesto giorno prima delle calende di marzo, dunque "due volte sesto") ogni quattro anni e quindi di 29 giorni.
|